پیام های بودجه ای متفاوت دولت چهاردهم

به گزارش واحد خبر بیان شما به نقل از آرمان امروز_گروه اقتصادی: نخستین جلسه بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ کل کشور عصر امروز یکشنبه به ریاست رئیس جمهور و با حضور اعضای کابینه برگزار شد. در نخستین جلسه بررسی لایحه بودجه سال آینده که به ریاست دکتر مسعود پزشکیان برگزار شد،‌ اعضای کابینه به بحث و بررسی درباره بندها و تبصره‌های این لایحه پرداختند.
رئیس جمهور در این جلسه بر ضرورت واقع‌نگری در حوزه درآمدها و هزینه‌ها در تدوین لایحه بودجه به منظور تحقق اهداف دولت به ویژه در بخش سلامت و بهداشت، عدالت آموزشی و همچنین تکمیل پروژه‌های مواصلاتی و کریدوری تاکید کرد و گفت‌:‌ دولت به منظور افزودن بر غنای بودجه سال آینده از راهکارها و پیشنهادات کارشناسان و اقتصاددانان زبده در این حوزه استقبال خواهد کرد.
دکتر پزشکیان همچنین زیان‌دهی برخی شرکت‌های دولتی به ویژه شرکت‌های زیر مجموعه بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی را غیرقابل قبول و ناشی از سوءمدیریت دانست و بر لزوم اصلاح فوری این روند تاکید کرد.

برنامه دولت برای بخش سلامت
بخشی از صحبت های رئیس جمهور درباره اهمیت بخش سلامت بود. جراح قلب و اولین رییس جمهور پزشک است که از دل جامعه سلامت برآمده و سوابق مختلفی از ریاست بیمارستان گرفته تا ریاست دانشگاه، چند دوره حضور در مجلس شورای اسلامی، معاون سلامت و وزیر بهداشت را در کارنامه دارد و همین سوابق وی در نظام سلامت، بارقه امیدی است که با حضور وی در راس دولت، برخی عقب ماندگی‌ها در نظام سلامت کشور اصلاح و جبران شود. اعتقاد دکتر پزشکیان بر آن است که باید بسته خدمات سلامت بازنگری شود؛ بسته خدمات باید عمق یافته و وسعت یابد. از طرفی ایشان معتقدند که نمی‌شود منابع نظام سلامت بی‌انضباط باشد و باید برای منابع سلامت ساز و کاری را در نظر بگیریم که بر اساس اصل دوم سیاست‌های کلی نظام سلامت، منابع در نظام بیمه و البته با سیاست‌ها و چارچوبی که تولیت نظام سلامت تعیین می‌کند، انباشت و هزینه شود.
امروز سهم سلامت بر اساس آخرین مطالعات به مرز ۴ الی ۴.۵ درصد رسیده است. این درحالیست که با توجه به وضعیت نظام سلامت نیاز است که حداقل بر اساس سند چشم‌انداز و سیاست‌های کلی نظام سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری، این عدد باید به عدد هشت برسد. قابل قبول نیست که روزی در منطقه (مدیترانه شرقی) ام‌القری نظام PHC بودیم و امروز بخواهیم از منطقه عقب بمانیم. بنابراین این بارقه امید وجود دارد که با حضور دکتر پزشکیان بسیاری از عقب افتادگی‌های نظام شبکه بهداشت کشور اصلاح شود.

اصلاح حکمرانی اقتصادی
پزشکیان در بخش دیگر صحبت هایش بر ناکارا بودن شرکت های دولتی تامید داشت. مسعود پزشکیان دیدگاه‌های متنوعی در حوزه اقتصادی دارد که می‌توان به موافقت با اخذ مالیات، تک نرخی شدن ارز و مخالفت با قیمت گذاری دستوری اشاره کرد.
به نظر پزشکیان، اصلی‌ترین چالش اقتصادی کشور، اجرا نشدن صحیح اصل ۴۴ قانون اساسی و دستور مقام‌معظم‌رهبری در رابطه با تقویت بخش خصوصی و تعاونی‌هاست. هرچند وی می‌گوید در مواردی به‌خصوصی‌سازی معتقد نیستم. مثلا اعتقاد دارم که حوزه بهداشت و درمان غیرقابل واگذاری به بازار آزاد است اما در بقیه حوزه‌ها بازار آزاد را قبول دارم. اما همواره بر تغییر مدیریت بخش دولتی و حمایت از بخش خصوصی تاکید داشته است. رئیس جمهور منتخب وظیفه حاکمیت را ایجاد هماهنگی و بستر مناسب برای مشارکت خود مردم و بخش خصوصی در مسیر حل مشکلات اقتصادی و تولیدی دانست و تاکید کرده: قول می‌دهم که بستر و هماهنگی مناسب برای مشارکت شما و بخش خصوصی و تولیدکنندگان را ایجاد و حفظ کنم تا با هم برای رفع مشکلات زیرساختی تولید و اقتصاد کشور تلاش کنیم.

چالش مهم دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴
طبق روال سالهای گذشته، نزدیک به دو ماه ماه دیگر نخستین لایحه بودجه دولت چهاردهم به مجلس ارائه خواهد شد، بر این اساس با برگزاری جلسات ستاد بودجه سازمان برنامه و همچنین بعد از ابلاغ بخشنامه بودجه ۱۴۰۴ فرایند تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۴ به‌شکل رسمی در این سازمان آغاز شده است.
ماجرای کسری منابع نسبت به مصارف قطعی و غیر قابل چشم‌پوشی حداقل در دو دهه اخیر معضل اصلی نظام بودجه‌ریزی کشور و یکی از سرمنشأهای تورم متعارف اقتصاد ایران بوده است، بر این اساس سازوکار نحوه تأمین درآمد پایدار برای هزینه‌های قطعی و صرف‌نظر از درآمدهای موهومی یکی از موارد جدی است که بودجه‌نویسان سازمان برنامه در هفته‌های پیشِ‌رو با آن درگیر خواهند بود.
در مورد کسری بودجه جدیدترین اظهارنظر مسئولان دولت مربوط به معاون اول رئیس جمهور است، به‌گفته محمدرضا عارف؛ “کسری‌ای که الآن در وسط سال با آن مواجه‌ایم حدود هزار همت است.”
یکی از چالشهای مهم بودجه‌ریزی دوری از درآمدهای موهومی است. درآمدهای مالیاتی و تعرفه‌ای، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و واگذاری دارایی‌های مالی سه جزء تشکیل‌دهنده منابع بودجه می‌باشند که بیش‌برآوردی غیرواقعی در هر یک از این سه جزء عامل شکل‌دهنده درآمدهای موهومی در بودجه می‌باشد. سوابق بودجه‌ریزی در نیمه دوم دهه ۹۰ و در زمانی که آقای پورمحمدی در معاونت سازمان برنامه فعالیت داشت ماجرای بیش‌برآوردی درآمدهای نفتی را در ذهن ناظران یادآوری می‌کند.
همان‌طور که اشاره شد دولت سیزدهم تأکید ویژه‌ای روی افزایش درآمدهای مالیاتی داشته است، این رویکرد با انتقادهای ریز و درشت همراهان دولت چهاردهم نیز مواجه بود، حالا با تغییر دولت باید دید که آیا جهت‌گیری مالیات‌ستانی در بودجه نیز تغییر خواهد کرد یا خیر، در این بین یک سؤال دیگر نیز پیشِ‌روی مسئولان مرتبط با حوزه بودجه‌ریزی کشور وجود دارد، این‌که؛ اگر قرار است روند فزاینده درآمدهای مالیاتی که به‌طور حتم آثار رکودی در اقتصاد به‌همراه دارد متوقف شود، دولت برنامه خاصی برای مدیریت هزینه‌های خود در اختیار دارد یا خیر؟ این سؤال مهمی است که قبل از تدوین نهایی چارچوب لایحه بودجه بایستی به آن پاسخ داده شود.