محیط زیست ما و سلامت ما/ دکتر احمد همتی

🔹️سلامت یکی از سه رکن اصلی توسعه یافتگی در کنار امنیت و آموزش می باشد و در تعریف جدید سازمان بهداشت جهانی شامل نبودن مشکلات جسمانی، روانی، اجتماعی و حتی دیدگاه های عقیدتی و دینی است و نقش اساسی در پیشرفت و تعالی جوامع دارد و به همین خاطر جزو اولویت های اصلی کشورهای توسعه یافته قرار دارد.
🔹️سلامت با جنبه های مختلف زندگی و محیط زیست ما در ارتباط است. و از زوایای گوناگون قابل بحث و برسی است ولی در اینجا به برخی از موارد مرتبط با زندگی شهری می پردازیم که این روزها به دلیل شرایط آب و هوایی و عدم رعایت استانداردها و عدم اجرای قوانین مربوط دچار چالش های جدی در این زمینه شده ایم و زمینه بروز بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های قلبی، عروقی، ریوی، آلرژی ها، بدخیمی ها وحتی بیماری های روانی فراهم شده و سلامت جامعه را به مخاطره انداخته است. و اعلام آلوده ترین شهر جهان برای تهران در هفته گذشته هم که تمام سران و کارگزاران مملکتی و میلیون ها انسان دیگر در آن زندگی می کنند با بی تفاوتی و بدون واکنش مناسب روبرو شد که نشان می دهد این زنگ خطر جدی هم تأثیری در سیاست گذاری ها و مدیریت ما در این رابطه نخواهد داشت و باید منتظر تبعات و هزینه های سنگین تری در حوزه محیط زیست و سلامت جامعه باشیم.
🔹️ یکی از قوانین مرتبط با این موضوع که مورد غفلت واقع شده و به آن توجه نمی گردد «قانون هوای پاک» مصوب ۲۵ تیر ماه سال ۱۳۹۶ در مجلس دهم می باشد که یکی از قوانین جامع و کامل در این زمینه است.
دربند ۱ ماده ۱ این قانون آمده است «آلودگی هوا عبارت است از انتشار یک یا چند آلاینده اعم از آلاینده های جامد، مایع، گاز، پرتوهای یون ساز و غیر یون ساز، بو و صدا در هوای آزاد، به صورت طبیعی و انسان ساخت، به مقدار و مدتی که کیفیت هوا را به گونه ای تغییر دهد که برای سلامت انسان و موجودات زنده، فرایندهای بوم شناختی یا آثار و ابنیه زیان آور بوده و یاسبب از بین رفتن یا کاهش سطح رفاه عمومی گردد.
🔹️همانطور که در این بند قانونی مشاهده می شود الودگی هوا علاوه بردود و غبار در هوا که شامل دهها نوع ماده سمی و مضر می باشد می تواند شامل آلاینده های جامد مانند پسماندهای خانگی، صنعتی و بیمارستانی و همینطور آلاینده های مایع مثل پساب های خانگی و صنعتی باشد که برای هر کدام از این موارد در این قانون و قوانین مرتبط دیگر نحوه مدیریت و راهای کنترل آنها ذکر شده است ودر مورد خودروها و سوخت استاندارد و استفاده از انرژی های تجدید پذیر تکالیفی را برای نهادهای ذی ربط تعیین کرده است و علاوه براین پرتوهای یون ساز و غیر یون ساز که به شدت برای سلامت انسان مضر هستند و بو و صداهای آلوده کننده و مضر جزو عوامل آلاینده محسوب شده اند طوری که در ماده ۳۰ این قانون بیان شده «سازمان مکلف است با همکاری سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نسبت به جلوگیری از انتشار خارج از حدود تعیین شده کلیه امواج رادیویی، الکترو مغناطیسی، پرتو های یون ساز و غیر یون ساز اقدام و به منظور حصول اطمینان از عدم افزایش میزان و شدت امواج و پرتوهای یون ساز و غیر یون ساز از حدود تعیین شده در هوای آزاد شبکه پایش مربوطه را راه اندازی کند» که باید نمایندگان مجلس ،نهادهای نظارتی و رسانه ها پیگیری نمایند این ماده قانونی تا چه حد اجرا شده و چرا در این مورد گزارشی به مردم داده نشده است .
🔹️ به هر صورت مقوله سلامت موضوعی کاملا مهم و حیاتی است و به راحتی نمی توان از کنار آن گذشت چرا که تمام زوایا و جنبه های مختلف فردی و اجتماعی کشور را در بر می گیرد و عواملی که ذکر شد در کنار تنش ها و استرس های فزاینده ای که در کشور ما وجود دارد و همینطور نوشیدنی ها و مواد غدایی غیر استاندارد و بسیاری موارد دیگر می توانند سلامت مردم ما را بطور جدی تهدید نمایند و علاوه بر ایجاد مشکلات شدید در خانواده ها بر روی بهره وری و نشاط اجتماعی نیز تاثیر گذار می باشند و تبعات و هزینه های جبران ناپذیری را بر دولت و ملت تحمیل خواهند نمود پس تا دیر نشده باید سلامت را جزو اولویت های اصلی کشور قرار داده ودر گام نخست قوانین مرتبط با این حوزه را بخوبی اجرا نماییم.